Sağlıkta Şiddetin Önlenmesi Yasası
SAĞLIKTA ŞİDDET YASASI
İnsanlığın, en temel haklarından birisi olan yaşam hakkının en önemli koruyucularından olan sağlık çalışanları, günümüzde birçok zorlukla mücadele etmekle birlikte, pek çok ciddi problemler ile de karşı karşıya kalmaktadırlar. Yaşamış oldukları bu zorluklar sağlık personellerimizi yıprattığı gibi onların sunduğu sağlık hizmetine ihtiyaç duyan hastaların, dolayısıyla bütün halkın ciddi ölçüde zarar görmesine sebebiyet vermektedir. Neredeyse her gün ülkenin herhangi bir bölgesinde sağlık çalışanları şiddete maruz kalmaktadır. Özellikle Covid-19 ile mücadele ettiğimiz bu süreçte sağlık çalışanları birçok zorlukla mücadele etme durumu içerisine girmişlerdir. Salgının en başından beri sağlık çalışanları kendilerini büyük bir belirsizlik ve kaygı içinde bulmuşlardır. Covid-19 hakkında yeterli bilgi olmaması, hastalığın nasıl tedavi edileceği konusunda belirsizliklerin olması, Covid-19 virüsüne yakalanan bazı hastaları kaybetmeleri, hastalığı aile üyelerine ve yakınlarına bulaştırma korkusu, sağlık çalışanlarının yüzleştiği en önemli sorunlar olmuştur. Hem Covid-19 öncesi hem de pandemi sürecinde büyük fedakarlıklarla çalışmalarına karşın şiddet olaylarının hedefi olmaktan da hiçbir zaman kurtulamamışlardır.
Sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin önüne geçebilmek amacıyla, 15.04.2020 tarihinde kabul edilen kamuoyunda “Sağlıkta Şiddetin Önlenmesi Yasası” olarak bilinen kanun, 17.04.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu kanunda en çok dikkat çeken ve birçok insanın yakından takip etmiş olduğu madde ise 28. Maddedir.
MADDE 28 – 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 12 nci maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan sağlık personeli ile yardımcı sağlık personeline karşı görevleri sebebiyle işlenen 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan kasten yaralama (madde 86), tehdit (madde 106), hakaret (madde 125) ve görevi yaptırmamak için direnme (madde 265) suçlarında;
a) İlgili maddelere göre tayin edilecek cezalar yarı oranında artırılır.
b) Türk Ceza Kanununun 51 inci maddesinde düzenlenen hapis cezasının ertelenmesi hükümleri uygulanmaz.”
“Şiddetin vuku bulduğu sağlık kurum ve kuruluşunda, faile veya yakınına mağdurun verdiği hizmeti verebilecek başka sağlık personeli ve yardımcı sağlık personeli bulunması halinde hizmet ilgili diğer personel tarafından verilir.”
Yukarıda yer vermiş olduğumuz kanun ile; kamu ve özel sağlık kuruluşlarında çalışan sağlık çalışanları ve yardımcı sağlık çalışanlarına görevleri sebebiyle kasten yaralama, tehdit, hakaret veya görevi yaptırmamak için direnme suçlarının işlenmesi halinde Türk Ceza Kanununa göre verilecek cezalar yarı oranında artırılacak ve ertelenemeyecektir.
Suç sağlık veya yardımcı sağlık çalışanına karşı görevi sebebiyle işlenmişse;
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 86. Maddesinde düzenlenen kasten yaralama suçunun cezası 9 aydan 4,5 yıla kadar hapis,
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenen hakaret suçunun cezası 1,5 yıldan 3 yıla kadar hapis,
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesinde düzenlenen tehdit suçunun cezası 9 aydan 3 yıla kadar hapis,
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 265. maddesinde düzenlenen görevi yaptırmamak için direnme suçunun cezası 9 aydan 4,5 yıla kadar hapis olarak uygulanacaktır.
Ayrıca, iki yıla kadar hapis cezalarının ertelenebilmesine imkan veren Türk Ceza Kanunu’nun 51. Maddesi, “İşlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilir. Bu sürenin üst sınırı, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından üç yıldır. “ suçun sağlık ve yardımcı sağlık görevlilerine karşı görevleri sebebiyle işlenmiş olması halinde uygulanmayacak, ceza bu sebeple ertelenemeyecektir.
Şiddete uğrayan sağlık çalışanlarına, hastaya sağılık hizmeti verebilecek başka bir sağlık çalışanının olması halinde hizmetten çekilme hakkı da tanınmıştır. Söz konusu suçların mağduru olan sağlık personelinin, görev yapmakta olduğu sağlık kurum veya kuruluşunda aynı hizmeti verebilecek bir başka sağlık personeli var ise failin ihtiyaç duyduğu sağlık hizmetini bir başka sağlık personeli yerine getirecektir.
Soru önergesini yanıtlayan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, son 5 yıl içinde sağlık çalışanlarına yönelik şiddet nedeniyle 1811 kişinin hapis cezası, 3 bin 64 kişinin de adli para cezası aldığını açıklamıştır.Yukarıda yer verdiğimiz yasal düzenlemenin, sağlık personellerimizin uğramış oldukları her türlü şiddetin son bulmasına vesile olmasını temenni eder, sağlıklı günler dileriz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200417-1.htm